Prawo jazdy jest nie tylko przywilejem, ale również odpowiedzialnością każdego kierowcy. Dla osób z wadami wzroku, ta odpowiedzialność staje się szczególnie istotna. Sprawdź, jakie warunki muszą spełnić osoby z wadami wzroku, aby móc legalnie korzystać z prawa jazdy i w ogóle je wyrobić. Zobacz także, czy z powodu słabego wzroku można otrzymać odmowę wydania prawa jazdy.
Prawo jazdy z wadą wzroku – czy jest możliwe?
Na wstępie odpowiadamy od razu – tak, osoby z wadą wzroku mają prawo robić kurs prawa jazdy i mają prawo z tego prawa jazdy korzystać. Dotyczą ich jednak inne zasady niż kierowców, którzy wady wzroku nie posiadają. Osoby z wadą wzroku, niezależnie od tego, czy noszą tylko okulary korekcyjne, czy soczewki kontaktowe, muszą podczas prowadzenia pojazdu mieć doskonałą widoczność, a zatem okulary i/lub soczewki dla takiej osoby będą konieczne podczas każdej jazdy. Dlaczego? Zacznijmy od początku.
Numer PKK a wada wzroku – czy mogę wyrobić?
Kwestia wady wzroku będzie poruszona już przy naszej pierwszej styczności z formalnościami dotyczącymi prawa jazdy. Do wyrobienia numeru PKK (profilu kandydata na kierowcę, niezbędnego do rozpoczęcia kursu prawa jazdy) konieczne jest bowiem dostarczenie orzeczenia lekarskiego od lekarza specjalisty (medycyny pracy), a lekarz ten przeprowadza badanie wzroku kierowcy. Podczas wizyty u takiego lekarza pada zawsze pytanie o wadę wzroku i ewentualną kwestię noszenia okularów/soczewek (dlatego warto mieć je ze sobą podczas wizyty u lekarza!). Specjalista podczas prostego badania wzroku sprawdza ostrość wzroku. Kandydatów na kierowców zawodowych (kategorie prawa jazdy: C i D) dodatkowo sprawdzane jest także rozpoznawanie barw, widzenie zmierzchowe i wrażliwość na olśnienie. Szczegóły na temat elementów badania lekarskiego można znaleźć w załączniku do Rozporządzenia Ministra Zdrowia.
Sprawdź także: Jak wygląda kurs na prawo jazdy?
Wady wzroku nie wolno nam zatajać przed lekarzem. Warto wiedzieć, że u lekarza medycyny pracy wypełniamy zawsze dokument, w którym podpisujemy się pod tym, że podaliśmy mu prawdziwe podstawowe informacje o swoim zdrowiu, w tym informację o ewentualnej wadzie wzroku. Nie ma jednak czym się przejmować – lekarz medycyny pracy nie odmówi wydania nam pozytywnego orzeczenia, jeżeli w wywiadzie dowie się o wadzie wzroku. Po prostu zapisze w orzeczeniu, że okulary lub soczewki kontaktowe są dla nas konieczne podczas jazdy, a informacja ta trafi potem prosto z dokumentacji medycznej do naszego dokumentu – prawa jazdy.
Wada wzroku a prawo jazdy
Wada wzroku nie jest więc problemem – jeżeli lekarz orzecze, że nasza wada wzroku nie jest przeciwwskazaniem do prowadzenia pojazdu, wyda nam orzeczenie uprawniające nas do zapisania się na kurs. Liczą się jednak detale. Lekarz może również w orzeczeniu zawrzeć informację o tym, że w naszym przypadku konieczne będą powtórne badania wzroku np.: co rok lub co 5 lat, by przedłużyć ważność prawa jazdy. Jeżeli po upływie tego czasu nie zgłosimy się na badanie lekarskie, nasze prawo jazdy straci ważność. Ponadto w orzeczeniu lekarskim istotne jest również to, co dokładnie wskaże lekarz. Może bowiem okazać się, że według lekarza powinniśmy stosować podczas jazdy pojazdem wyłącznie okulary i w takim przypadku jazda w soczewkach kontaktowych będzie skutkowała nałożeniem mandatu.
Wada wzroku a prawo jazdy – kody
Ograniczenie dotyczące wady wzroku wpisane jest w dokument prawa jazdy – jako kod widoczny w rubryce numer 12, w tabelce umieszczonej z tyłu na plastikowym prawie jazdy. Najczęściej znajdziemy tam kody:
- 01.01 (okulary),
- 01.02 (soczewki kontaktowe)
- 01.06 (okulary lub soczewki kontaktowe).
Tylko z wpisanym kodem 01.06 możemy dowolnie wybierać, czy prowadzimy pojazd w okularach, czy w soczewkach. W przypadku osób posiadających wpisane kody 01.01 lub 01.02 podczas ewentualnej kontroli policji wymagana będzie określona w wymaganiach odpowiednia metoda korekcji wzroku.
Dopuszczalna wada wzroku a prawo jazdy
W znaczącej większości przypadków, krótkowzroczność, dalekowzroczność oraz astygmatyzm (przy odpowiedniej korekcji) nie stanowią przeszkody w uzyskaniu uprawnień do prowadzenia samochodu. Warto jednak pamiętać, że zawsze kierowca musi osiągnąć obuoczną ostrość widzenia na poziomie nie niższym niż 0,5 po korekcji. Kierowcy zawodowi natomiast podlegają dużo surowszym wymaganiom dotyczącym dopuszczalnej wady wzroku. Na prawo jazdy kategorii C i D dopuszczalna wada wzroku wynosi ±8 dioptrii, a obuoczna ostrość widzenia po korekcji nie może być niższa niż 0,8. Dodatkowo kierowcy zawodowi muszą posiadać szersze pole widzenia wynoszące co najmniej 160°, z minimalnym zakresem 70° na lewo i na prawo oraz 30° w górę i w dół. Ponadto muszą prawidłowo rozpoznawać kolory, w tym czerwony, zielony i żółty. Takich parametrów wzroku nie bada się i nie określa w przypadku kandydatów na kierowcę kategorii B.
Jednooczność a prawo jazdy
Co ciekawe, nawet jednooczność niekoniecznie wyklucza możliwość uzyskania prawa jazdy do kierowania pojazdami. W takim przypadku, aby spełnić wymagania stawiane przez przepisy prawa, kierowca musi posiadać ostrość wzroku w oku widzącym wynoszącą nie mniej niż 0,6 po korekcji. Maksymalna dopuszczalna wada wzroku wynosi wówczas ±8 dioptrii. Ponadto, pole widzenia oka widzącego musi wynosić 80° od skroni oraz co najmniej 30° od nosa i w górę i w dół. Takie zasady przewidziane są dla osób ubiegających się o prawo jazdy każdej kategorii, o ile ich wzrok cechuje jednooczność.
Podsumowanie
Przepisy dotyczące wady wzroku są więc jasne i precyzyjne, a każde orzeczenie lekarskie oraz kod wpisany w prawo jazdy odzwierciedlają specyficzne warunki, jakie muszą spełnić kierowcy z wadami wzroku. Dla większości z nich odpowiednia korekcja, czy to w postaci okularów, soczewek kontaktowych, czy innych metod, pozwala na zupełnie swobodne korzystanie z prawa jazdy. Kierowcy zawodowi, którzy wykonują swoją pracę na drodze, podlegają natomiast surowszym wymaganiom w zakresie wady wzroku. Duża wada wzroku w ich przypadku może uniemożliwić wykonywanie zawodu, dlatego przy badaniach lekarskich do prawa jazdy kategorii C i D wymagane jest bardziej zaawansowane badanie okulistyczne, które sprawdza nie tylko ostrość wzroku, ale również zdolność do rozpoznawania barw, widzenie zmierzchowe i wrażliwość na olśnienie.
Warto pamiętać, że przestrzeganie przepisów dotyczących wady wzroku a prawo jazdy jest kluczowe zarówno dla bezpieczeństwa kierowcy, jak i innych uczestników ruchu drogowego. Prawo jazdy nie jest jedynie dokumentem, ale również zobowiązaniem do dbałości o własny stan zdrowia i bezpieczeństwo na drodze. Dlatego też, niezależnie od wady wzroku, odpowiednie dostosowanie się do przepisów oraz regularne badania kontrolne są nieodzowne, aby utrzymać legalne i bezpieczne prawo jazdy.
